Tlaskalanie

Rys historyczny

Plemiona osiadłe w południowo-środkowym Meksyku i główna opozycja dla państwa Azteków na tym terenie. Tlaskalanie pojawili się tam około 1330 roku, szybko podporządkowując sobie grupy szczepów tolteckich i chichimeckich, dotychczas zachowujących na tych obszarach niezależność. Prawdopodobnie w 1348 roku zdobywcy założyli tu swoją stolicę – Tepectícpac. W latach 1418-1430 Tlaskalanie udzielili pomocy królowi Texcoco, Nezahualcóyotlowi, który naówczaas wojował z Aztekami, później zostając ich sojusznikiem.

Przypuszcza się, że brak generalnej rozprawny z groźnymi, egzystującymi tuż u granic Imperium Azteckiego Tlaskalanami był ze strony Azteków całkowicie świadomym i przemyślanym krokiem. Tlaskalanie, którzy dla potrzeb obrony niezależności stworzyli stałą, bitną armię, byli w stanie prowadzić z Aztekami permanentną wojnę, nigdy jednak w poważniejszy sposób nie zagrozili Imperium. Aztekowie zaś stale potrzebowali jeńców, składanych w ofierze podczas rytuałów religijnych. Stąd stałe, łupieżcze wypady Azteków na ziemie Tlaskalan i prowadzona w sposób ciągły wojna graniczna.

Kiedy w 1519 roku na ziemie Ameryki Środkowej przybył Hernando Cortez, Tlaskalanie szybko zdecydowali się sprzymierzyć z europejskim najeźdźcą, by ostatecznie uniezależnić się od agresywnego Imperium. Towarzyszyli Cortezowi podczas ostatecznego zniszczenia Tenochitlan oraz w dalszych wyprwach, organizowanych przez konkwistadorów. Przez cały XVI wiek hiszpańskie władze kolonialne na ogół respektowały porozumienie, jakie z Tlaskalanami zawarł jeszcze Cortez, a na mocy którego ludność tych plemion nie była obciążona świadczeniami fiskalnymi na rzecz królewskiego skarbu. Szanowano także prawo Tlaskalan do zachowania niezależności i nie odbierano im ziem, a nawet pozwalano, w ograniczonym zakresie, proporcjonalnie do zasług, zajmować terytoria, w toku wspólnych wojen wydarte innym plemionom Meksyku. Zaczęło się to zmieniać w ciągu XVII wieku. Rosnący ucisk podatkowy i konfiskaty ziemi przyniosły skutek w postaci kilku kolejnych powstań Tlakskalan. Po ich niepowodzeniu Tlakslalanie byli już traktowani na równi z innymi autochtonami – na prawach ludności podbitej, bezlitośnie wynaradawianej i zmuszanej do pracy na plantacjach i w kopalniach.