Cele krótkiej kampanii: zdobyć 15 regionów, pokonać następujące frakcje – Anglia
Cele pełnej kampanii: zdobyć 45 regionów, w tym: Jerozolima
Początkowa liczba generałów: 3
Początkowa liczba regionów: 1 (M – 1, Z – 0)
Rys historyczny
Szkocja jest krainą historyczną, usytuowanym na górzystych terenach połnocnej Brytanii, oddzieloną od angielskiej Nortumbrii stromym łańcuchem górskim. W starożytności i wczesnym średniowieczu ziemie szkockie były terenem rywalizacji wpływów kolejno piktyjskich, celtyckich, rzymskich, wreszcie – normańskich i anglosaskich.
Jednolity organizm państwowy na terenie Szkocji został stworzony przez Kennetha I MacAlpina, króla Dal Riady (841-58) i Piktów (od 843) dzięki małżeństwu z Piktyjką. Od 849 roku król zjednoczonych Szkotów i Piktów. Ci ostatni ulegli stopniowej asymilacji, roztapiając się wreszcie w celtyckim żywiole napływowym.
Szkocja po raz pierwszy stała się ofiarą angielskiego najazdu już w 1072 roku, kiedy to wyprawę w celu zażegnania zagrożenia północnej granicy dopiero co zdobytego państwa podjął Wilhelm Zdobywca. Faktycznie podporządkowana monarchii angielskiej została Szkocja pod koniec XII wieku. Około 100 lat później wybuchło wielkie narodowe powstanie uciskanych Szkotów, którym przewodził legendarny Willian Wallace. W ciągu XVI wieku Szkocja została ostatecznie anektowana przez państwo angielskie, najpierw na prawach terytorium okupowanego, następnie połączona z Anglią unią personalną po wejściu na tron w Londynie Jakuba I Stuarta (1603 rok).
Porady taktyczne
Już na starcie Szkocja musi myśleć o zabezpieczeniu się przed zagrożeniem ze strony angielskiej. Dlatego też w pierwszej turze należy wyprawić silną armię na York i, po jego zdobyciu, zabezpieczyć miasto przed spodziewanym najazdem. Zyskany czas trzeba wykorzystać do podporządkowania sobie pozostałych prowincji rebelii (łącznie z Irlandią i Walią). Anglia, która zapewne już w pierwszych turach wejdzie w konflikt z Francją i być może straci zaufanie Papiestwa, dodatkowo okrążona, będzie tym łatwiejszym celem.
W ramach przygotowań do ostatecznego wypędzenia Anglików z wyspy, koncentrujemy siły w Yorku oraz Caernarvon. Atakujemy Nottingam, następnie Londyn. Ze zwycięstwem nie powinno być większych problemów. Pogrążona w upadku Anglia, ograniczona już tylko do Caen na kontynencie, zostanie zapewne zmieciona przez Francuzów (warto zawczasu zawrzeć z nimi przymierze).
Będąc w posiadaniu całej Wielkiej Brytanii oraz Irlandii, zasługujemy na chwilę wytchnienia. Chwilowo, o ile zadbaliśmy o podpisanie odpowiednich umów, gotówki mamy pod dostatkiem, z rozpoczynaniem kolejnych wojen nie powinno nam się zatem spieszyć. Gruntownie przygotowujemy kilka potężnych armii i w ciągu kilku tur obieramy kierunek ekspansji – Francja, Iberia bądź Dania i Skandynawia, a w dalszej perspektywie – Europa Środkowo-Wschodnia. Ciekawym, wartym rozważenia rozwiązaniem jest też całkowita rezygnacja z jakiejkolwiek ingerencji w wewnętrzne sprawy Europy i skoncentrowanie się wyłącznie na wyprawach krzyżowych. Wymaganą liczbę prowincji skupiamy wówczas pod swoją władzą poprzez podboje na Bliskim Wschodzie, cały czas posyłając tam – niezależnie od krucjat – posiłki drogą morską. Jest to wariant trudny, wymagający niebagatelnych zdolności planowania i taktyki.
