Cele krótkiej kampanii: zdobyć 15 regionów, pokonać następujące frakcje – Wenecja, Niemcy
Cele pełnej kampanii: zdobyć 45 regionów, w tym: Konstantynopol
Początkowa liczba generałów: 3
Początkowa liczba regionów: 2 (M – 2, Z – 0)
Rys historyczny
Jedno z miast północnej Italii (dawniej Galii Nadpadańskiej), od 196 roku p.n.e. pozostające pod władzą Rzymian. W 569 roku Mediolan zajęty został przez Longobardów, w 774 przeszedł pod panowanie dynastii Karolingów. Na mocy traktatu z Verdun z 843 roku miasto, wraz z całą Italią Północną, weszło pod panowanie cesarza Lotara, najstarszego syna Ludwika Pobożnego. W 1158 roku Mediolan odmówił podporządkowania się cesarzowi Fryderykowi I Barbarossie, którego wojska po długim oblężeniu w 1162 roku zdobyły i zburzyły miasto. W ciągu nastepnych lat miasto zostało odbudowane przy pomocy środków finansowych rywalizującej z Barbarossą Ligi Lombardzkiej, do której Mediolan przystapił w 1167 roku. Zjednoczone miasta włoskie pobiły wojska cesarskie w bitwie pod Legnano (1176). W 1329 roku władzę nad Mediolanem przejął ród Viscontich, w 1450 zaś dynastia Sforzów. Pod ich panowaniem miasto rozwinęło się w ośrodek kulturalny o europejskim znaczeniu. Na dworze Sforzów tworzył m.in. Leonardo da Vinci.
W ciągu XV wieku mediolańskiemu zwierzchnictwu podlegała cała dolina Ticino i górnego Padu. Pod koniec XV wieku miasto zostało zdobyte przez francuskich monarchów z dynastii Walezjuszów, którym w toku rywalizacji z austriackimi Habsburgami udalo się na trwałe wmieszać w sprawy rozbitej politycznie, pograżonej w anarchii Italii.
Porady taktyczne
Obejmując kontrolę nad Mediolanem, dostajemy się w sam środek rywalizacji o panowanie nad Półwyspem Apenińskim oraz automatycznie stajemy się obserwatorem konfliktu pomiędzy Cesarstwem a Papiestwem. To pierwsze rości sobie pretensje do naszych ziem, zdani zatem jesteśmy na sojusz ze Stolicą Apostolską.
Zaraz na początku rozgrywki gracz staje przed nie cierpiącą zwłoki potrzebą wejścia w posiadanie zamku. Nie możemy zamienić weń żadnego z początkowych miast, wiązałoby się to bowiem z gospodarczymi stratami, swym wymiarem wielokrotnie przewyższającymi potencjalne korzyści. Dlatego zacząć należy od wysłania władcy bądź następcy tronu na czele silnej armii w celu podbicia Berna oraz Dijon. Przyspieszamy w ten sposób wybuch konfliktu zbrojnego z Niemcami, nie mamy jednak wielkiego wyboru.
Armią przebywającą w Genui zajmujemy Florencję i, należycie się wzmocniwszy, przystępujemy do oblężenia niemieckiej Bolonii. Papież, skłócony z Cesarstwem, nie powinien nam utrudniać zadania. Aby uniknąć wojny na dwa fronty, zawiązujemy ścisły sojusz z Wenecją, który, kiedy tylko zdołamy uporać się z Niemcami, szybko zerwiemy, otwierając sobie kolejny horyzont ekspansji, tym razem na Półwyspie Bałkańskim. Podboje finansujemy z dochodów handlowych nadbrzeżnych miast – Genui, Florencji oraz Bolonii.
W dalszym etapie rozgrywki gracz stanie przed decyzją, czy rozpoczynać zmagania z Francją, roszczącą sobie pretensje do Dijon i Metzu. Tutaj już papież może nie być tak pobłażliwy, jak w przypadku Cesarstwa Niemieckiego. Osobiście odradzamy jednak ten kierunek ekspansji, należy bowiem pamiętać, iż jednym z głównych celów kampanii jest zdobycie stolicy Cesarstwa Bizantyńskiego (po to, drogą ciężkiej wojny z Wenecją, otwieraliśmy sobie uprzednio furtkę na Bałkany). W toku przygotowań do zmagań z potężnym Bizancjum możemy „na zakąskę” połknąć Sycylię. Umocniwszy się na terenie Grecji, nasza frakcja awansuje do rangi najpotężniejszego mocarstwa w basenie Morza Śródziemnego.
